Rondom Erasmus

project van de Vredesbeweging in het kader van Rotterdam Culturele Hoofdstad

logo erasmus

Het bulletin Rondom Erasmus, uitgegeven door het Humanistisch Vredesberaad en Pais, zal van november 2000 tot december 2001 minstens vier keer verschijnen. Dit eerste nummer biedt informatie over achtergronden, doelstellingen, geplande activiteiten en initiatiefnemers van het project Rondom Erasmus: naar een cultuur van vrede en geweldloosheid in het kader van Rotterdam Culturele Hoofdstad 2001.

Rotterdam, dat na de verwoesting in de oorlogsmaand mei 1940 weer moest worden opgebouwd, is nu zover dat zij zich een jaar lang in Europa kan profileren als centrum van cultuur. En wanneer we denken aan op vrede gerichte activiteiten, en aan cultuur, dan is daar het grote Rotterdamse voorbeeld: Erasmus.

Met zijn pen verwierf Desidirius Erasmus (1469-1536) een geweldig aanzien in Europa. Hij belichaamde het verlangen naar en het geloof in onderling begrip, eendracht en vrede. Erasmus van Rotterdam, de strijdbare vredesvriend, ging ons voor en inspireert ons, samen met andere grote voorgangers, bij de geestelijke strijd voor vrede en geweldloosheid die altijd weer moet worden gevoerd. Vandaar: Rondom Erasmus.

Denk mee, spreek mee, doe mee, opdat Rotterdam in 2001 en daarna zichzelf en de wereld een stapje, of zelfs een stap, verder helpt bij het bouwen van geestelijke bruggen, ofwel Erasmusbruggen!

Nobelprijswinnaars voor de Vrede

Na een oproep van Nobelprijswinaars voor de Vrede riep de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties op 10 november 1998 de periode 2001-2010 uit tot het “Internationaal Decennium voor een Cultuur van Vrede en Geweldloosheid voor de Kinderen van de Wereld”. Aansluitend werd op de 50e verjaardag van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (10 december 1998) door een groot aantal Nobelprijswinnaars voor de Vrede (onder wie Nelson Mandela, Desmond Tutu, Mikhail Gorbatsjov, Shimon Peres) het “Manifest 2000” opgesteld. Daarin zeggen zij:

“Samen kunnen we de oorlogscultuur veranderen in een cultuur die zich op vrede en geweldloosheid richt.”

Een bijdrage te leveren aan dit ambitieuze streven is de belangrijkste doelstelling van het project Rondom Erasmus.

In het Manifest 2000 wordt gewezen op ieders persoonlijke “medeverantwoordelijkheid voor de toekomst van de mensheid, in het bijzonder voor de kinderen van nu en morgen”. Het “leven en de waardigheid van iedereen” dienen te worden gerespecteerd, “zonder discriminatie of vooroordeel”. “Dialoog” is nodig, evenals “luisteren zonder zich in te laten met fanatisme, laster en het afwijzen van de ander”.

Haags Vredesappčl

In mei 1999 vond in Den Haag de conferentie Hague Appeal for Peace (Haags Vredesappčl) plaats, onder andere bezocht door Kofi Annan, secretaris-generaal van de VN. Op deze conferentie staken 10.000 activisten uit alle windstreken en van alle leeftijden de koppen bij elkaar met als tastbaar resultaat dat er nu een agenda van 50 actiepunten ligt om in de 21e eeuw vrede en gerechtigheid dichterbij te brengen. Communicatie zonder geweld is een belangrijke voorwaarde voor het verwezenlijken van dat doel.

Debatcultuur

Enkele van de organisaties die in Nederland actief zijn als leden van de internationale vredesbeweging zijn het Humanistisch Vredesberaad (HVB) en Pais (= vrede). Tegen de achtergrond van onder andere de geschriften van Erasmus, het Manifest 2000 en de Haagse agenda van actiepunten, zien zij het in dit Decennium voor een Cultuur van Vrede en Geweldloosheid als een uitdaging om deze cultuur onder de aandacht te brengen tijdens Rotterdam Culturele Hoofdstad 2001.

Het HVB en PAIS stellen zich vooral ten doel om in 2001 in Rotterdam als culturele hoofdstad van Europa een interactieve debatcultuur te bevorderen, waarin meningsverschillen, frustratie en agressie, zichtbaar, hoorbaar en bespreekbaar gemaakt worden, zonder dat deze leiden tot geweld. Geweldloze conflicthantering en –oplossing is wellicht niet de gemakkelijkste en meeste spectaculaire weg, maar wel de beste. Er zijn grote successen mee geboekt en jongeren kunnen erin worden onderwezen.

Naast de belangrijke taak van het onderwijs en de opvoeding, is er die van de kunst. Kunstenaars kunnen een wezenlijke bijdrage leveren tot de bewustwording van allerlei aspecten van de gewelds- en vredesproblematiek. In het programma van Rondom Erasmus is dan ook naast openbare debatten en activiteiten voor jongeren flink wat ruimte beschikbaar voor kunstenaars en anderen om hun ideeën over geweld en geweldloosheid artistiek vorm te geven.

Wat Rotterdam betreft, tenslotte: in de steeds veelvormiger wordende stedelijke cultuur is meer onderling contact, meer onderling begrip en wederzijds respect hard nodig. Het is immers in ieders belang dat we op geweldloze wijze naar elkaar toegroeien, zowel in Rotterdam, als in Europa als in de wereld als geheel. Het HVB en PAIS proberen via Rondom Erasmus aan dit groeiproces een bescheiden bijdrage te leveren. In onze volgende bulletins zullen wij u nader op de hoogte stellen en uitnodigen aan het debat deel te nemen.

hoofdmenu    inhoudsopgave    archief    het project   

Updated: 23 december 2000