Straatgeweld

't Kan Anders
2000 nr. 3

hoofdmenu

inhoudsopgave

archief

over 'tKA

uw reactie

Op de school van mijn kleinzoon, een basisschool in de Bijlmermeer in Amsterdam, mag niet meer geknikkerd worden. Alle spelletjes waarbij het ene kind van het andere kan winnen zijn verboden i.v.m. de agressie die door deze spelletjes wordt opgewekt. Ook is het meenemen van bepaalde plaatjes verboden sinds kinderen door andere kinderen onder bedreiging van een mes van hun plaatjes zijn beroofd.

Eeuwenlang hebben kinderen geknikkerd, plaatjes en andere dingen gespaard en met elkaar geruild. Dat kan dus niet meer. Ik begrijp het probleem van onderwijzend personeel die hun kinderen willen beschermen tegen geweld. De vraag is, hoe ver je moet gaan. Je kunt niet alles verbieden. Het leven moet leefbaar blijven, zeker voor kinderen. Een volgende vraag is dus wat je kunt doen om kinderen te beschermen tegen deze vorm van geweld. Wat op deze school wordt gedaan is niet meer dan symptoombestrijding, hoe begrijpelijk de maatregel ook is. Geweld wordt niet echt bestreden met verbod op bepaalde spelen, zo min als met meer 'blauw' op straat. Het probleem zal bij de kern aangepakt moeten worden, maar wil men dat eigenlijk wel?

Regelmatig worden we opgeschrikt door geweld op straat. Mensen worden, vaak zonder aanleiding, in elkaar geslagen of overhoop gestoken. Meestal kennen dader en slachtoffer elkaar niet. Het lijkt geweld om de kick. Zit daar verveling, onvrede met zichzelf en/of de maatschappij achter? Zeker missen deze mensen respect voor de ander. Geweld lijkt in onze maatschappij een normaal verschijnsel te zijn geworden. Misschien is de term 'zinloos geweld'. In dit verband wel veelzeggend. Het is alsof er ook zinvol geweld zou zijn. Wordt het gebruik van geweld soms als zinvol beschouwd als je kunt uitleggen dat je je gekwetst, bedreigd of angstig voelde?

Waarom denk ik dat onze maatschappij het kwaad niet echt wil aanpakken?

Evert Huisman van het SVAG (Stichting voor Actieve Geweldloosheid) noemt drie factoren die geweldsituaties bevorderen:

1. Het veelvuldig vertonen van gewelddadige films en video's via bioscoop en televisie.
2. Veelvuldige en intensieve reclame voor gebruik van alcohol
3. De manier waarop regeringen conflicten oplossen met een machtsapparaat als het militaire geweld.

Aan het eerste punt wordt hopelijk over niet te lange tijd wat paal en perk gesteld. Het eerste contact tussen de Werkgroep TV-geweld en het pas opgerichte Nicam, dat criteria gaat opstellen, was positief. Er werd wel eens gezegd, dat het verbieden van bepaalde films een Inbreuk op het recht van vrije meningsuiting zou zijn. Een oneigenlijk argument. Je zou dan ook racistische taal en het beledigen van mensen moeten tolereren, wijzend op dit recht. En welk recht hebben regeringen dan om Oostenrijk te boycotten?

Ook aan punt twee kun je je vingers branden. Alcohol is zo geaccepteerd in onze samenleving dat je bijna wordt aangevallen, op z'n minst voor 'dom' wordt versleten als je verband legt tussen alcoholgebruik en agressie of alcoholgebruik en verkeersongelukken. We zien de hopeloze strijd van minister Borst daartegen. Hoewel..... het lijkt, of er toch iets begint te dagen. Betreurenswaard is het dat er parlementariërs zijn die belangen hebben in de drankindustrie en privé- en landsbelang niet weten te scheiden, zoals indertijd Hans Wiegel.

Dat voor het oplossen van conflicten en het beschermen van mensenrechten militair geweld gebruikt moet worden, zien de meeste mensen toch als 'noodzakelijk kwaad'.

Het is nu eenmaal altijd zo geweest en dus zullen andere oplossingen niet werken. Vaak komt men niet eens op het idee dat het misschien ook anders zou kunnen.

Er wordt weleens gezegd dat de tijd waarin mensen geloofden in de maakbaarheid van de maatschappij voorbij is. Dat is doemdenken. We maken die maatschappij met elkaar; het was geen vulkaanuitbarsting die onze wereld zo gewelddadig heeft gemaakt, het is mensenwerk. Mensen kunnen die wereld dus ook weer veiliger maken, maar men moet het wel willen.

Gelukkig zijn er mensen die zich niet door het doemdenken mee laten slepen. In probleembuurten zijn het soms mensen in de buurt zelf die jongeren die op straat zwerven opvangen. Lang niet altijd krijgen deze initiatieven de steun van de overheid.

Op verschillende Universiteiten en Hoge Scholen worden cursussen conflictbeheersing gegeven.

Er zijn onderwijzers die in klassegesprekken kinderen bewust maken van wat het betekent om als kind uitgestoten te worden. En het werkt.

Jammer is het dat er van overheidswege zo weinig wordt gedaan om tot een mentaliteitsverandering te komen. Er wordt wel wat geroepen zo nu en dan, dat mensen bijv. meer respect voor elkaar moeten krijgen, maar daar blijft het dan bij. En onze politici geven zelf nu niet direct het goede voorbeeld!

De Nobelprijswinnaars voor de vrede hebben een oproep aan regeringen gedaan om aandacht te besteden aan vredesopvoeding. Ik merk niet dat daar veel aandacht voor is. 'Vredesopvoeding' zou een verplicht vak op alle scholen moeten worden, maar daar hoor ik niets over en ook de media zwijgen daarover in alle talen.

Tilly de Waal