Beethoven en geweerschoten

't Kan Anders
2002 nr. 2

hoofdmenu

inhoudsopgave

archief

over 'tKA

uw reactie

Onlangs is een nieuw groepje waarnemers van 'United Civilians for Peace' in Palestina gearriveerd. Het zijn de opvolgers van een eerdere groep, met Franciskaans Vredeswachter Louis Bohte; in onder meer 't Kan Anders Vredeskoerier berichtte hij over zijn ervaringen. Van de nieuwe groep is het de Haagse Helena ter Ellen die in deze kolommen Louis' waarnemerspen overneemt. Helena verblijft tot komende mei in bezet gebied, door Israël verhullend 'de gebieden' genoemd.

Als burgerwaarnemer met een Nederlands paspoort smaak je hier het merkwaardige genoegen om te kunnen pendelen tussen twee vijandige werelden. Gisteravond woonde ik een prachtig concert bij in West-Jeruzalem op uitnodiging van een Israëlische vriendin, zelf fluitiste. Nog meer dan anders heb ik van de schoonheid van het vioolconcert van Beethoven genoten. Maar nu, de volgende ochtend, moet ik voor mijn werk naar OostJeruzalem.

Israëli op straat schijnen moeite te hebben of weerzin om je de weg te wijzen; uiteindelijk kan een vrouw het mij uitleggen, maar ze waarschuwt wel: 'Be careful, it can be dangerous over there.' Het lijkt er soms op alsof ze aan beide kanten niet meer beseffen dat er ook gewoon mensen wonen, tien minuten verderop.

Ramallah
's Middags ga ik op weg naar mijn nieuwe huis in Ramallah, waar ik sinds een week met mijn maatje Johan woon. Rana, een vrouw die bij de YWCA¹⁾ in OostJeruzalem werkt, maar in Ramallah woont, zegt dat ze gisteren vanwege de gespannen situatie rechtsomkeert had gemaakt bij checkpoint Qalandia, de enige officiële toegangspoort tot Ramallah. Ze was op haar werk blijven overnachten. Ik stel haar voor dat we samen gaan.

Vernederend
Bij het checkpoint aangekomen merk ik dat de situatie uitermate gespannen is, en dat er steeds meer betonnen torentjes, camouflagenetten en soldaten worden verzameld rond het checkpoint. De Israëlische soldaten zien er nerveus uit, de meesten hebben de vinger aan de trekker. Een aantal Palestijnen staat, net als wij, op een afstand in de rij. Misschien worden we er doorgelaten. Een groepje van vijf Israëlische vredesactivisten van checkpoint Watch neemt de situatie bezorgd in ogenschouw en maken foto's. Eén voor één worden we naar voren geroepen; wie te dichtbij komt wordt teruggeschreeuwd en krijgt een geweer op zich gericht. Het voelt ook voor mij heel vernederend aan.

Geen oogcontact
Als het mijn beurt is, probeer ik Rana met mij mee te krijgen. Maar nee, zij heeft niet het juiste identiteitsbewijs en moet achterblijven of door de heuvels lopen, een klein stukje naar rechts vanaf het checkpoint. De soldaten weten dat veel mensen zichzelf op deze manier een weg banen naar Ramallah, maar gedogen het. Soms ook niet. Nu klinken er weer geweerschoten. Van mijn aandringen om met Rana mee te lopen wil ze niets weten. Dus spreken we af om elkaar aan de overkant te ontmoeten. Ik loop met mijn Nederlandse paspoort langs de wachtposten en tussen de verhogingen door, waaruit geweerlopen door de netten steken. Lastig dat je dan geen oogcontact kunt houden met de soldaten. Vijftien minuten wachten, en dan komt ook Rana tevoorschijn. Een taxi brengt ons beiden veilig naar huis. Nu is het tien uur 's avonds.

Oordopjes
In Nabloes zal het vannacht spoken, het Israëlische leger is daar met een grootscheepse aanval op vluchtelingenkamp Balata begonnen. Maar ook hier wordt al twee uur lang over en weer geschoten. Ik hoor toch liever Beethoven. Vanavond maar weer de oordopjes in.

Helena ter Ellen, 28 februari 2002
United Civilians for Peace, Ramallah

1) YWCA: Young Women's Christian Association